کشاورزی روز

باکتري شناس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج کشاورزي اظهار داشت: شيوع غير مترقبه بيماري باکتريايي نواري گندم در برخي نقاط کشور باعث بروز خسارت هاي فراواني به مزارع گندم شده است.

به گزارش کشاورزی روز به نقل از خبرگزاری آريا ، دکترعلي عليزاده علي آبادي اظهار داشت: در سال زراعي گذشته در بسياري از مزارع استان‌هاي گندم‌ خيز كشور از جمله لرستان، کرمانشاه، همدان، زنجان، خراسان رضوي، فارس و کرمان بيماري باكتريايي نواري غلات به ‌شدت شيوع پيدا كرده و ميزان آلودگي در حدي بود كه به توليد محصول خساراتي وارد كرد.

باکتري شناس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج کشاورزي در خصوص ميزان خسارت هاي وارد شده به مزارع آسيب ديده گفت: در حال حاضر تخمين دقيقي از ميزان خسارت وجود ندارد اما به نظر مي‌رسد ميانگين خسارت حدود 10 درصد باشد که در اين زمينه مطالعاتي در دست اقدام است تا ميزان خسارت هاي وارده به طور دقيق مشخص و اطلاع رساني شود. 

وي در خصوص سابقه بيماري باکتريايي نواري گندم در ايران گفت: مستندات موجود نشان مي دهد اين بيماري درسال هاي گذشته هم در مزارع کشور وجود داشته و در حد مشاهده بر روي برخي بوته ها ديده مي شده و خسارت آن هرگز به آستانه زيان اقتصادي نزديک نشده است. اما سال گذشته اين آلودگي خسارت زيادي به مزارع گندم کشور وارد کرد و ابعاد آن هيچ وقت به اين ميزان وسيع نبوده است.

عليزاده درباره پراکندگي بيماري باکتريايي نواري گندم در مزارع کشور بيان کرد: کانون اين بيماري گياهي در اکثر نقاط کشور وجود دارد اما در استان هاي هرمزگان، كرمان، يزد، اصفهان، فارس، تهران، زنجان، همدان، كرمانشاه، لرستان، چهارمحال و بختياري، كهگيلويه ‌و بويراحمد، خراسان رضوي و برخي مناطق ديگر اين باکتري گياهي به طور چشمگير ديده مي شود.

وي ادامه داد: در استان‌هاي خوزستان، بوشهر، گلستان، مازندران، گيلان، خراسان شمالي، آذربايجان‌شرقي، غربي و اردبيل وجود بيماري باکتريايي نواري گندم به‌ صورت بسيار ضعيف ديده شده و يا حتي در برخي از اين مناطق ديده نشده است.

عليزاده درخصوص عواملي که سال گذشته منجر به طغيان اين بيماري گياهي در کشور شد گفت: بارندگي‌هاي بهاره در مناطق مختلف که محيط مناسبي را از لحاظ رطوبت و حرارت براي گسترش بيماري ايجاد مي‌كند، وجود دماي مطلوب حدود 26 درجه سانتي‌گراد در فصل بهار، گسترش سيستم‌هاي آبياري باراني در مزارع گندم، آلودگي احتمالي بذور مصرفي در سال گذشته و كاشت ارقام نسبتاً حساس به اين بيماري مانند رقم ميهن، پيشگام و... که هرگز نسبت به اين بيماري مورد ارزيابي قرار نگرفته‌اند را مي توان از عوامل گستردگي اين بيماري گياهي دانست.

وي در خصوص احتمال جابجايي اين بيماري توسط بذور مختلف و اقدام براي رفع نگراني دراين زمينه نيز اظهار داشت: آلودگي بذر مي تواند يکي از عوامل تکثير بيماري باکتريايي نواري گندم باشد به همين دليل در حال حاضر نگراني‌هايي براي تأمين بذرعاري از آلودگي، براي همه كشاورزان در همه مناطق، اعم از آلوده و غيرآلوده، وجود دارد. 

باکتري شناس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج کشاورزي ادامه داد: بارها از طريق روش هاي آموزشي به بهره برداران متذکرشده ايم كه در تهيه بذر گندم سال آينده شان، آلودگي به اين بيماري را مدنظر قرار دهند و مزارع بذري آلوده به اين بيماري از گردونه تهيه بذر خارج شده و كمبود بذر استان‌هاي آلوده از منابع بذور سالم و مازاد ساير استان‌ها برطرف شود.

عليزاده علاوه بر تلاش براي تدارك بذر سالم مورد نياز کشاورزان به عوامل ديگري مانند آموزش و  نظارت بر ثبت گواهي بذر و نهال تاکيد کرده و ياد آور شد: مهم ‌ترين نياز فعلي استان‌هاي آلوده به اين بيماري گياهي، آشنايي همه كارشناسان مرتبط با توليد اين محصول استراتژيك است که به همين منظور تاکنون چند كارگاه‌هاي آموزشي براي آشنايي با اين بيماري و نحوة مديريت آن، براي كليه كارشناسان مرتبط اعم از كارشناسان حفظ نباتات، ثبت گواهي بذر، ناظران مزرعه، كلينيك‌هاي گياه ‌پزشكي و گندم‌كاران نمونه بذري برگزار شده است. 

وي افزود: اين امر باعث ترويج و توصيه نظرات كارشناسي براي چگونگي كاشت گندم در سال آينده و نيز مراقبت و نظارت دقيق‌تر مزارع و گزارش بيماري در اسرع‌ وقت و ارزيابي ميزان آلودگي مزارع بذري و نهايتاً حذف مزارع بذري آلوده از گردونه توليد بذر خواهد شد.    

باکتري شناس سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج کشاورزي در زمينه فعاليت هاي مطالعاتي و پژوهشي بيماري باكتريايي نواري گندم بيان داشت: تاکنون در دو پروژه تحقيقاتي، يكي در مورد شناسايي دقيق عوامل اين بيماري و ديگري بررسي واكنش ارقام موجود گندم در برابر اين بيماري تهيه شده و به زودي نيز در کانون هاي آلوده شروع به فعاليت خواهيم کرد.

عليزاده درباره جديد ترين توصيه هاي علمي براي جلوگيري از آلودگي مزارع گندم و آشنايي بيشتر کشاورزان و بهره برداران اين بخش گفت: لازم است کشاورزان و بهره برداران به اين بيماري اهميت دهند و به محض ديدن علايم بيماري، كارشناسان استاني را درجريان گذارند همچنين براي افزايش آگاهي کشاورزان يك بروشور در مورد بيماري باكتريايي نواري گندم تهيه شده كه اطلاعات مفيدي در اختيار كشاورزان قرار مي دهد.

وي با بيان اينکه آبياري باراني باعث شيوع و گسترش بيشتر بيماري باكتريايي نواري گندم مي‌شود اضافه کرد: توصيه مي شود كشاورزان به هيچ وجه كاه و كلشي از محصولات سال‌هاي قبل در مزرعه باقي نگذارند و گندم سال آينده خود را در اراضي كه سال قبل در آيش با محصولات ديگري مانند سويا، سيب‌زميني، كلزا و... بوده بكارند چرا که اين امر از گسترش آلودگي بيشتر جلوگيري مي‌كند همچنين از سلامت بذر خود مطمئن شوند زيرا راه اصلي و مهم انتقال اين بيماري بذر آلوده است.